Breast cancer screening
สรุปแนวทางการตรวจคัดกรองโรคมะเร็งเต้านมของประเทศไทย
เสนอโดยสมาคมโรคเต้านมแห่งประเทศไทย
และชมรมศัลยแพทย์เต้านมแห่งประเทศไทย
และชมรมศัลยแพทย์เต้านมแห่งประเทศไทย
บทนำ
ด้วยทางสมาคมโรคเต้านมแห่งประเทศไทย และชมรมศัลยแพทย์เต้านมแห่งประเทศไทยได้ร่วมกันจัดการประชุมวิชาการโรคเต้านมประจำปี 2565 ขึ้นในวันที่ 10-12 สิงหาคม 2565 โดยเนื้อหาการประชุมในวันแรกนั้นได้มีการอภิปรายถึงแนวทางการตรวจคัดกรองโรคมะเร็งเต้านมที่เหมาะสมในประเทศไทยโดยคณาจารย์ผู้ทรงคุณวุฒิจากหลากหลายสาขาซึ่งได้รับความสนใจจากผู้เข้าร่วมประชุมเป็นจำนวนมาก นอกจากนี้ทางสมาคมโรคเต้านมแห่งประเทศไทยยังได้จัดการประชุม Interhospital breast conference ในหัวข้อ Breast cancer screening โดยมีศูนย์ความเป็นเลิศทางการแพทย์รักษ์ปทุม มหาวิทยาลัยขอนแก่นร่วมเป็นเจ้าภาพในวันที่ 26 สิงหาคม 2565 ทางสมาคมโรคเต้านมแห่งประเทศไทย และชมรมศัลยแพทย์เต้านมแห่งประเทศไทยจึงได้รวบรวมข้อสรุปจากการอภิปรายในงานประชุมวิชาการทั้ง 2 ครั้ง และจัดทำ Breast cancer screening guideline ขึ้น เพื่อเสนอแนะเป็นแนวทางการตรวจคัดกรองโรคมะเร็งเต้านมที่เหมาะสมของประเทศไทยต่อไป
ท่านสามารถดาวน์โหลดแนวทางการตรวจคัดกรองโรคมะเร็งเต้านมของประเทศไทยได้ที่นี่ [ฉบับเต็ม] [ฉบับย่อ]
สรุปแนวทางการตรวจคัดกรองโรคมะเร็งเต้านมของประเทศไทย
ท่านสามารถดาวน์โหลดแนวทางการตรวจคัดกรองโรคมะเร็งเต้านมของประเทศไทยได้ที่นี่ [ฉบับเต็ม] [ฉบับย่อ]
สรุปแนวทางการตรวจคัดกรองโรคมะเร็งเต้านมของประเทศไทย
1. Breast awareness and Breast self-examination
แนะนำให้ผู้หญิงทุกคนที่อายุตั้งแต่ 25 ปีขึ้นไป ตระหนักเกี่ยวกับสุขภาวะเต้านมของตนเอง และตรวจเต้านมด้วยตนเองอย่างสม่ำเสมออย่างน้อยเดือนละ 1 ครั้ง (ในกรณีที่ยังมีประจำเดือนแนะนำให้ตรวจช่วงหลังมีประจำเดือนประมาณ 1 สัปดาห์) เมื่อตรวจพบว่ามีอาการผิดปกติของเต้านมแนะนำให้พบแพทย์เพื่อทำการตรวจประเมินอีกครั้ง

2. Clinical breast examination
แนะนำให้ตรวจคัดกรองในกรณีที่ผู้ที่สงสัยว่ามีอาการผิดปกติที่เต้านม หรือในผู้ที่มีความเสี่ยงสูงในการเป็นมะเร็งเต้านมที่ไม่ได้ตรวจคัดกรองด้วย breast imaging
3. Breast imaging
แนะนำให้ตรวจคัดกรองแบบ active surveillance ด้วยการตรวจแมมโมแกรม และ/หรือ อัลตร้าซาวด์ในผู้ป่วยที่มีความเสี่ยงสูงในการเป็นมะเร็งเต้านม ตามเกณฑ์ข้อใดข้อหนึ่งดังต่อไปนี้
- มีประวัติเป็นมะเร็งเต้านม (Invasive carcinoma and DCIS)
- มีญาติสายตรง ได้แก่ มารดา พี่สาว/น้องสาว หรือบุตร เป็นมะเร็งเต้านมหรือมะเร็งรังไข่
- ตรวจพบความผิดปกติของยีนที่เป็นความเสี่ยงของการเป็นมะเร็งเต้านม เช่น BRCA1/2
- เคยได้รับการตรวจชิ้นเนื้อที่เต้านมพบเป็น atypical ductal hyperplasia หรือ lobular neoplasia
- เคยได้รับการฉายแสงบริเวณหน้าอกมาก่อน
- ได้รับยาฮอร์โมนทดแทนหลังหมดประจำเดือนมากกว่า 5 ปี

โดยตรวจด้วยความถี่ดังนี้
- ช่วงอายุ 40 – 54 ปี แนะนำให้ตรวจทุก 1 ปี
- ช่วงอายุ 55 – 70 ปี แนะนำให้ตรวจทุก 1 – 2 ปี
- ช่วงอายุมากกว่า 70 ปี ให้พิจารณาเป็นรายๆ ตามความเหมาะสม (ขึ้นกับ life expectancy ของผู้ป่วย)
ในกรณีของผู้ที่มีความเสี่ยงโดยทั่วไป การตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านมด้วยภาพรังสีวิทยาแนะนำให้เป็นแบบ voluntary screening ตามความต้องการของผู้ที่ต้องการตรวจ